Tiền nhiệm

Giám mục chính tòa Tiên khởi của Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng Vinh Sơn Phạm Văn Dụ già yếu, sức khỏe đã giảm sút. Ngày 9 tháng 3 năm 1998, Tòa Thánh chấp thuận đơn từ nhiệm của Giám mục Phạm Văn Dụ, đồng thời bổ nhiệm Hồng y - Tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng làm giám quản Tông Tòa Giáo phận này. Hồng y Tụng giữ chức vụ này cho đến ngày 11 tháng 7 năm 1999, khi Tân giám mục chính tòa Ngô Quang Kiệt về nhận giáo phận.[24]

Khoảng thời gian từ năm 1998 – 1999, Hồng y Phạm Đình Tụng già yếu nhiều lần phải di chuyển đến La Vang là Đại diện Giáo hoàng, chủ sự tại đây nhiều lễ nhân dịp kỉ niệm 200 năm Đức Mẹ La Vang.[379] Vì thấy được sự khó nhọc cũng như sức khỏe của Hồng y Tụng suy yếu, Hội đồng Giám mục Việt Nam đề nghị Tòa Thánh cử Chủ tịch Hội đồng là Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa từ Giáo phận Nha Trang ra Tổng giáo phận Hà Nội trợ giúp Hồng y Tụng. Tuy vậy, sau ba năm dài vận động, thương thuyết giữa Tòa Thánh và chính quyền đều không đạt được thỏa thuận này. Vì vậy Tòa Thánh loại bỏ phương án này.[380]

Tòa Thánh và chính quyền Việt Nam thảo luận về giám mục mới đến Tổng giáo phận Hà Nội. Hai bên nhanh chóng đạt được thỏa thuận chọn Giám mục Lạng Sơn và Cao Bằng Ngô Quang Kiệt. Toà Thánh công bố việc tuyển chọn Giám mục Ngô Quang Kiệt làm Giám quản Tông Tòa Tổng giáo phận Hà Nội ngày 26 tháng 4 năm 2003. Sau đó, Tòa Thánh bổ nhiệm Giám mục giám quản Ngô Quang Kiệt làm Tổng giám mục chính tòa Tổng giáo phận Hà Nội ngày 19 tháng 2 năm 2005.[381]

Ở giáo phận Thanh Hóa, Giám mục chính tòa Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm qua đời ngày 9 tháng 6 năm 2003. Tòa Thánh bổ nhiệm Đức ông Gioan Baotixita Lưu Văn Khuất làm Giám quản Tông tòa Giáo phận Thanh Hóa. Đức Ông Khuất sau đó cũng qua đời ngày 27 tháng 10 năm 2003. Một ngày sau, Tòa Thánh bổ nhiệm Giám mục Ngô Quang Kiệt làm Giám mục Giám quản Tông Tòa Giáo phận Thanh Hóa.[382]

Sau khi giám mục chính tòa Giáo phận Bắc Ninh Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến đột ngột qua đời tại Hòa Kì ngày 23 tháng 9 năm 2006. Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt giám quản giáo phận, Giám mục Kiệt trao quyền quản lí cho hai linh mục Giuse Trần Quang Vinh và Giuse Nguyễn Văn Kinh.[383]

Kế nhiệm

Ở giáo phận Thanh Hóa, ngày 12 tháng 6 năm 2004, Giáo hội Việt Nam chính thức công bố Tòa Thánh bổ nhiệm linh mục Giuse Nguyễn Chí Linh, hiện đang là Giáo sư Đại chủng viện Nha Trang làm Giám mục chính tòa Giáo phận Thanh Hóa vào ngày 21 tháng 5 năm 2004.[384][385] Tân giám mục Nguyễn Chí Linh được tấn phong giám mục vào ngày 4 tháng 8 sau đó. Giám mục Giám quản Ngô Quang Kiệt là giám mục Phụ phong cho Tân giám mục Linh.[384]

Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt được thuyên chuyển làm Tổng giám mục Hà Nội ngày 19 tháng 2 năm 2005. Ông trở thành Giám mục Giám quản Tông tòa Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng đến khi Tòa Thánh bổ nhiệm linh mục Giuse Đặng Đức Ngân làm Giám mục chính tòa Giáo phận này vào ngày 12 tháng 10 năm 2007. Tân giám mục Ngân được tấn phong vào ngày 3 tháng 12 cùng năm.[386][387] Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt - giám quản Tông tòa Giáo phận Lạng Sơn và Cao Bằng chính là Giám mục Chủ phong cho Tân giám mục Ngân.[388]

Tại giáo phận Bắc Ninh, Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt, trưởng Giáo tỉnh Hà Nội quản lí giáo phận sau thời gian trống tòa. Ngày 4 tháng 8 năm 2008, Tòa Thánh bổ nhiệm linh mục Dòng Tên Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám đốc Tu đức Đại Chủng viện Thánh Giuse Hà Nội làm Giám mục chính tòa Giáo phận này. Tân giám mục Đạt được tấn phong ngay sau đó vào ngày 7 tháng 10.[383]

Tại Tổng giáo phận Hà Nội, sau sự kiện đe dọa đuổi Tổng giám mục Kiệt ra khỏi Hà Nội năm 2008, đã có nhiều đồn đoán và dị nghị. Tuy nhiên, mãi đến giữa năm 2009, Tổng giám mục Kiệt mới cho biết mình đã đệ nộp đơn xin về hưu. Ngày 22 tháng 4 năm 2010, Tòa Thánh bất ngờ bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, giám mục chính tòa Giáo phận Đà Lạt Phêrô Nguyễn Văn Nhơn làm Tổng giám mục Phó Hà Nội.[389] Nhiều sự lo lắng và cả phản đối diễn ra trong sáng ngày 7 tháng 5, lễ ra mắt tân Tổng giám mục Phó. Ngày 13 tháng 5, chỉ một tuần sau khi ra mắt Tổng giám mục Phó, Tòa Thánh loan tin chấp thuận đơn xin nghỉ hưu của Tổng giám mục Kiệt. Trước đó, thông tin này đã rò rỉ nên giáo dân không còn bất ngờ về sự kiện này. Tổng giám mục Phó Nguyễn Văn Nhơn đương nhiên kế vị trở thành Tổng giám mục chính tòa Tổng giáo phận Hà Nội.[389]